Żywe Laboratoria CODECS: Cyfrowa transformacja rolnictwa w praktyce

Projekt CODECS (CO-benefits of agricultural Digitalisation through conducive digital ECoSystems) to europejska inicjatywa wspierana przez program Horizon Europe, której celem jest maksymalizacja korzyści płynących z cyfryzacji rolnictwa. W ramach projektu powstała sieć Żywych Laboratoriów – miejsc, gdzie rolnicy, naukowcy, technologowie i lokalne społeczności wspólnie testują i wdrażają innowacyjne rozwiązania cyfrowe.

Co to są Żywe Laboratoria?

Żywe Laboratoria (Living Labs) to przestrzenie współpracy, w których technologie są rozwijane i testowane w rzeczywistych warunkach. W projekcie CODECS funkcjonuje ponad 20 takich laboratoriów w całej Europie – od Szkocji po Grecję, od Hiszpanii po Polskę. Każde z nich skupia się na konkretnym wyzwaniu rolniczym i lokalnym kontekście.

Żywe Laboratorium APPETIT w Polsce to odpowiedź na wyzwania cyfryzacji lokalnych rynków żywności

W Polsce Żywe Laboratorium APPETIT koncentruje się na rozwoju krótkich łańcuchów dostaw żywności z wykorzystaniem cyfrowych technologii. Działa w czterech lokalizacjach – Częstochowa, Chojnice, Kamienna Góra i Kraków - wspierając lokalnych producentów i konsumentów w tworzeniu samo-organizujących się lokalnych rynków żywności.

Co robi APPETIT?

• Testuje platformę cyfrową APPETIT, która umożliwia automatyzację usług pośredniczących między producentami a konsumentami.

• Wspiera organizatorów lokalnych rynków w tworzeniu wirtualnych i fizycznych przestrzeni sprzedaży bez pośredników.

• Umożliwia współdzielenie usług i wiedzy między uczestnikami rynku – producentami, konsumentami, promotorami, regulatorami.

Cele i wpływ

• Zwiększenie liczby producentów i konsumentów uczestniczących w lokalnych rynkach.

• Rozszerzenie oferty produktów i wolumenu sprzedaży.

• Obniżenie kosztów transakcyjnych dzięki cyfrowym usługom pośredniczącym.

• Wzmocnienie lokalnych ekosystemów żywnościowych poprzez interaktywne i adaptacyjne podejście.

Dlaczego to ważne?

Polska ma ponad 1,3 mln gospodarstw rolnych, z których większość to małe lub częściowo towarowe gospodarstwa. APPETIT pokazuje, jak można wykorzystać ten potencjał, tworząc samo-organizujące, lokalne rynki żywności dzięki dostępnym rozwiązaniom cyfrowym.

Przykłady innych Żywych Laboratoriów CODECS

• Szkocja: wykorzystanie mediów społecznościowych i platform sprzedażowych do promocji lokalnych gospodarstw.

• Łotwa: zastosowanie dronów i uczenia maszynowego do monitorowania bioróżnorodności na łąkach.

• Belgia: precyzyjne opryskiwanie upraw z wykorzystaniem dronów i AI.

• Serbia: inteligentne czujniki w szklarniach poprawiające jakość produkcji i dobrostan rolników.

• Irlandia: cyfrowe mapowanie gospodarstw i lokalne platformy sprzedaży wspierające suwerenność żywnościową.

Katalog Żywych Laboratoriów CODECS to inspirujący przegląd cyfrowej transformacji rolnictwa w Europie. Polska, dzięki APPETIT, wnosi do tej sieci unikalne podejście wykorzystania technologii do usprawnienia i umożliwienia współpracy rolników z konsumentami bez pośredników. Rozwiązania APPETIT mogą stać się wzorem dla innych krajów, ale również uzyskać nowe możliwości rozwoju dzięki inspiracji i wiedzy pozyskanych od innych żywych laboratoriów